Η πρώτη μέρα του Μαΐου είναι εδώ για να γιορτάσουμε την άνοιξη!
Ο κορυφαίος μήνας της άνοιξης πήρε το όνομά του σύμφωνα με τον Πλούταρχο από την νύμφη Μαία, που ήταν η ομορφότερη από τις Πλειάδες, τις επτά κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης και μητέρα του Ερμή, στον οποίον ήταν αφιερωμένος αυτός ο μήνας.
Η γιορτή της Πρωτομαγιάς συνδυάζεται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα με την τελική νίκη του καλοκαιριού έναντι του χειμώνα και συνειρμικά με την κατίσχυση της ζωής επί του θανάτου. Γιορτές, όπως τα Ανθεοφόρια στην αρχαία Αθήνα, τα ρασύλλια στην αρχαία Ρώμη φτάνουν παραλλαγμένες μέχρι τις μέρες μας!
Η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των Ελλήνων ήταν τα Ανθεστήρια (ή Διονύσια), κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποιούνταν πομπές με κανηφόρες που έφερναν άνθη προς τα ιερά. Σύμφωνα με τον μύθο, στα Ανθεστήρια «ανασταινόταν» ο σκοτωμένος θεός Ευάνθης (επίθετο του Διονύσου) από το χυμένο αίμα του οποίου φύτρωσε η άμπελος. Ξεκίνησαν αρχικά στην Αττική και τελούνταν πολύ σύντομα σε πολλές ιωνικές πόλεις.
Η γιορτή της Πρωτομαγιάς δε σταμάτησε ούτε υπό Ρωμαϊκή κατάκτηση, αφού και οι δύο λαοί πίστευαν ότι τα λουλούδια αντιπροσωπεύουν την ομορφιά των θεών, φέρνοντας δύναμη, δόξα, ευτυχία και υγεία. Και κάπως έτσι έφτασε μέχρι τις μέρες μας παραλλαγμένη με διαφορετικά έθιμα να έχουν διαμορφωθεί σε κάθε τόπο, απαλλαγμένη πλήρως από το αρχικά θρησκευτικό της περιεχομένο.
Πρωτομαγιάτικο Στεφάνι
Ένα από τα πλέον διαδεδομένα έθιμα της Πρωτομαγιάς είναι το πρωτομαγιάτικο στεφάνι! Το μάζεμα των λουλουδιών για το μαγιάτικο στεφάνι μας γυρίζει πίσω στη φύση και συνδέει την χαρά μας για την άνοιξη και τη βλάστηση με την πανάρχαια έννοια της γιορτής. Παραλλαγές και προσμίξεις υπάρχουν σε κάθε τόπο: στην Μικρά Ασία εκτός από λουλούδια βάζουν στο στεφάνι κι ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για καλή σοδιά, ενώ στα Δωδεκάνησα ψάχνουν ένα συγκεκριμένο λουλούδι, τον «ανοιχτομάτη», καθώς πιστεύουν πως όποιος το έχει είναι πάντα γερός και τυχερός.
Αμίλητο νερό
Το νησιώτικο έθιμο από το Αιγαίο ήθελε τα κορίτσια να σηκώνονται με την αυγή και να πηγαίνουν στα πηγάδια να φέρουν «αμίλητο νερό» για να πλυθούν όλοι, στολισμένες με λουλούδια που είχαν μαζέψει την προηγούμενη μέρα. Χρωστά την ονομασία του στη σιωπή που έπρεπε να κρατούν τα κορίτσια όσο κουβαλούσαν το νερό.
Αγροτική Πρωτομαγιά
Οι αγρότες, έχοντας την πιο στενή επαφή με τη φύση, φτάχνουν τον Μαη τους με καρπούς, πρασινάδες, σκόρδο για τη βασκανία και αγκάθι για τον εχθρό. Στη Σμύρνη συνήθιζαν να πηγαίνουν την παραμονή στην εξοχή για να κόψουν οτιδήποτε είχε καρπό: σιτάρι, κρεμμύδια, κλαδιά συκιάς με σύκα, κλαδιά αμυγδαλιάς με αμύγδαλα, κλαδιά ροδιάς με ρόδια. Στην Αγιάσο της Λέσβου, αντίστοιχα, εκτός από λουλούδια στο στεφάνι τους βάζουν και «δαιμονάρια», άγρια χόρτα με πλατιά φύλλα και κίτρινα λουλούδια για να δαιμονίζονται οι γαμπροί.
Μαγιόξυλο
Στα χωριά της Κέρκυρας, τυλίχουν ένα πράσινο κλαδί που μόλις έχει πετάξει φύλλα με χρωματιστές κορδέλες και κρεμούν πάνω του λουλούδια, καρπούς και μικρά φλασκιά με γλυκό κρασί, λάδι και μέλι! Έτσι, συμβολίζουν τη γονιμότητα και την καρποφορία, την ευημερία και την ευτυχία και βγαίνουν με το μαγιόξυλο να τραγουδήσουν τον Μάη.
Φέτος, αν και μένουμε σπίτι για λίγο ακόμα, πώς θα πιάσετε τον Μάη;
Καλή Πρωτομαγιά!